Płaskostopie u dorosłych

Płaskostopie to deformacja stopy objawiająca się obniżeniem lub całkowitym zanikiem jej sklepienia. Wyróżnia się płaskostopie nabyte i wrodzone oraz płaskostopie podłużne i poprzeczne. Lekceważone płaskostopie może mieć poważne konsekwencje zdrowotne dla całego narządu ruchu, dlatego bardzo ważne jest jak najszybsze wdrożenie leczenia.

Płaskostopie, inaczej platfus, to wada, która może wystąpić na każdym etapie życia człowieka. Jest to stan fizjologiczny związany z niewielką siłą mięśni oraz wiotkością więzadeł – osoba z płaskostopiem dotyka powierzchni niemal całą stopą lub wręcz całą stopą. Leczeniem płaskostopia u dzieci i dorosłych zajmuje się lekarz ortopeda. Zmagasz się z płaskostopiem? Przyjrzyj się bliżej jego przyczynom, objawom i metodom leczenia! 

Co to jest płaskostopie?

Stopa człowieka, która jest prawidłowo ukształtowana, dotyka podłoże jedynie częściowo. Pod wpływem szeregu czynników może jednak dojść do jej deformacji, z którą wiąże się częściowy lub całkowity zanik łuku podłużnego lub poprzecznego stopy. Taki stan definiuje się jako płaskostopie. 

Wyróżnia się płaskostopie wrodzone, które towarzyszy człowiekowi od urodzenia, oraz płaskostopie nabyte, które rozwija się w ciągu życia. W zależności od tego, który łuk stopy uległ deformacji, wyróżnia się natomiast płaskostopie podłużne, przy którym deformacji uległ jeden z łuków podłużnych, oraz płaskostopie poprzeczne, przy którym doszło do deformacji łuków poprzecznych. 

Najczęstsze przyczyny płaskostopia u dorosłych

Płaskostopie u dorosłych może występować z różnych powodów. Najczęstsze przyczyny to:

• Nieodpowiednio dobrane obuwie – zwłaszcza noszenie butów na wysokim obcasie, co wiąże się z przenoszeniem punktów obciążenia do przodu.
• Czynniki genetyczne – jeśli w rodzinie występowało już płaskostopie, istnieje ryzyko, że i u Ciebie wystąpi tego rodzaju deformacja stopy.
• Nadwaga i otyłość – nadmierna masa ciała przyczynia się do zwiększenia obciążenia stóp, co powoduje osłabienie struktur odpowiedzialnych za stabilizację łuku.
• Inne czynniki – siedzący tryb życia sprzyjający osłabieniu mięśni i ścięgien oraz urazy i przeciążenia, które mogą się przyczynić do osłabienia struktur stabilizujących stopę.

Objawy płaskostopia 

Można wyróżnić różne objawy płaskostopia u osób dorosłych. Do najbardziej charakterystycznych z nich należą:

• Dyskomfort i ból w okolicach stopy – płaskostopiu towarzyszy dyskomfort oraz ból, który może obejmować pięty i śródstopie, a w niektórych przypadkach również łydki. 
• Zmiana kształtu stopy – przy płaskostopiu dochodzi do zmiany kształtu stopy, co możesz zaobserwować, stawiając stopę np. na piasku lub mokrym podłożu.
• Problemy zdrowotne – z płaskostopiem mogą się wiązać zaburzenia krążenia, zmiany zwyrodnieniowe, w tym haluksy i grzybica paznokci, która jest związana z nadmierną potliwością stóp.
• Zmiana postawy ciała – płaskostopie może doprowadzić do zmian w ułożeniu kolan i bioder, a w niektórych przypadkach nawet kręgosłupa.

Co zrobić w przypadku podejrzenia płaskostopia? 

W przypadku podejrzenia płaskostopia nabytego (jak również wrodzonego) powinieneś skonsultować się z ortopedą lub zgłosić się do podologa. Przy obecności wymienionych wcześniej objawów konieczna może się okazać poszerzona diagnostyka, która obejmuje badanie wizualne i palpacyjne, poza tym specjalista może zlecić pacjentowi zdjęcia RTG lub inne badanie obrazowe. Niekiedy jest konieczne wykonanie nieinwazyjnego badania na platformie podobaroskopowej. 

Metody leczenia płaskostopia u dorosłych

Leczenie deformacji stopy, jaką jest płaskostopie, obejmuje przede wszystkim regularne ćwiczenia stóp, poza tym zaleca się noszenie specjalistycznych wkładek ortopedycznych na płaskostopie. W niektórych przypadkach może się okazać konieczna operacja płaskostopia. Wdrożenie leczenia płaskostopia jest niezwykle istotne, ponieważ nieleczona deformacja stopy może doprowadzić do rozwoju bolesnych odcisków, otarć oraz pęcherzy, poza tym może skutkować bólem w obrębie stawów kolanowych, biodrowych oraz kręgosłupa.

Ćwiczenia stóp przy płaskostopiu 

U większości pacjentów z płaskostopiem zalecane są ćwiczenia wzmacniające mięśnie stopy i łydki, które fizjoterapeuta dobiera indywidualnie do konkretnego przypadku. Celem ćwiczeń stóp przy płaskostopiu jest poprawa równowagi oraz wzmocnienie mięśni głębokich stopy. Ćwiczenia stóp przy płaskostopiu mają poza tym na celu przystosowanie mięśni do zmieniającej się ilości punktów podparcia.

Wsparcie łuku stopy przez wkładki ortopedyczne 

Istotnym elementem leczenia płaskostopia u dorosłych jest wsparcie łuku stopy, które jest możliwe dzięki odpowiednio dobranym do indywidualnych potrzeb wkładkom ortopedycznym. Szeroki wybór wkładek ortopedycznych oferuje sklep internetowy Sulpo.pl. Zapoznaj się z naszą ofertą produktową i odkryj nasze rozwiązania!

Regularne noszenie wkładek z naszego asortymentu może pomóc w podpieraniu sklepienia stopy oraz zredukować wstrząsy, pomagając jednocześnie w równomiernym rozłożeniu działających na stopy obciążeń. Dobre wkładki ograniczą dodatkowo problem nadmiernej potliwości stóp. 

Płaskostopie w wieku dorosłym – profilaktyka 

W celu zapobiegania płaskostopiu powinieneś wdrożyć odpowiednie działania profilaktyczne. Jest to szczególnie istotne zwłaszcza w przypadku ryzyka płaskostopia nabytego. Do najważniejszych działań profilaktycznych zalicza się noszenie odpowiedniego obuwia i wkładek profilaktycznych, regularną aktywność fizyczną i systematyczne ćwiczenia stóp. Ważne jest także dbanie o zachowanie odpowiedniej masy ciała, gdyż nadwaga i otyłość sprzyjają płaskostopiu. 

Dobór obuwia

Unikaj noszenia ciasnych butów lub całkowicie płaskiego obuwia. Ogranicz również chodzenie w butach na wysokim obcasie, które może się przyczynić do rozwoju płaskostopia. 

Systematyczne ćwiczenia stóp

Poświęć kilkanaście minut dziennie na ćwiczenia wzmacniające mięśnie stopy i łydek. Pamiętaj też o rozciąganiu ścięgna Achillesa i rozciągaj zbyt napięte mięśnie łydki. 

Utrzymanie prawidłowej masy ciała 

Nadmierna masa ciała oznacza większe obciążenie dla stóp, czego efektem może być płaskostopie nabyte. Zadbaj więc o prawidłową masę ciała poprzez zdrową dietę i regularną aktywność fizyczną.